» m±0h isj, tre ¸ #hjýk 

 
bßÞ ,xld§m - levm;
ÿoyi iu. yeg jir"
 
 

fÞYmd,kh jDrsh" lr.e¡u iudchg wrmr lr § werfr ljr wj½:dj"o@

(07 Tlaf;dïn¾ 2007)
 
 

uyck ÿfh»ð;hý f,i md¾¸ýujg frÍ mrjk uýzjre fm¡ ´áýfý furg cd;ýwjdoh fjŒfjÿ' úáý úg mjrjk uy uesjrK j¸ý f;»rd .ýkd uyck ÿfh»ð;hý fÞYh fjŒfjý b] lrk ld¾h Ndrh iïnýOfhý Tng iEulg mr úh ye#o@ uE;l ´g uyck ÿfh»ð;hý /½jk md¾¸ýu´ÿjk ´Þëý lïmd iy.;h' tëý fmýŒï lrýfý fï rfÜ mßydÿfê t" mer;#' th b;d trKdrul mßÉfÉohlg oeý wjt¾K ù sfí'

¹;dkH ú´ý rgg ÿoyi odkh lrk ,ÞfÞ md,kh i|yd TÓýf/u rd·j" Ê ,xldjg bÈßmr lrñý' i¾j ck cýo n,h t¾ m<· ,"IKhë' uyck;dj ´h ÿfh»ð;hý fldÜgdY uÜgñý y÷kd .¡' fuu ÿfh»ð;fh» rgg wjYH md,kh iïnýOfhý fjfyfis'

bsydih n,·' 1883-1912 ld,fê rdcH uýwK iNdj g ÿfh»ð;hý mrjk úg ´h¨ fokd wdlAldr md,khg wŒ.; ßi" úh' m<· uýwK iNdfõ ÿfh»ð;hý myf<d½ fokdf.ý ku fofk%u fÊHg rcfê ÿfh»ð;hý njr fi± ÿfh»ð;hý yh fokd ±¨ n,h" wes jk f½ wdlAldrjrhdf/ ÿfh»ð;hý f,i f;»rd f.k sfnk njr m<fjë'

1889 muK jk úg fuu uýwK iNdjg Wvrg" my;rg ´xy, ÿfh»ckh yd fi± ckj¾. ÿfh»ð;hý o weu,rj sfí' wýsfï§ 1948 jk f;" fuu ÿfh»ð;hý f;»rd .e¡fïÈ ƒ¸l moku ù werfr fj<|" fy» fjkr wd¾Òl m±ìu" i¾; bvï ¾ñ Okjuýh' TÓ hgr úð; md,khg iómh' ;dýk udýk .e¡fuýo wdlAfõ fkdfh%r f½jd yd fldýwdr b] #Ífuýo md,lhýf/ ¾; Èkd.r Þ.,hýh' tfuýu fï Wmhd .r Okh h§ iudcfê fmdÿ jev lgðu i|yd fhdojk ßi" ªy'

ÿoyi ,eô ·¨ wjêfê fÞYmd,khg weu¨ ªfê o fï Okjuýh' bvï ¾ñhýh' Þ.,hý iïnýOfhý újdo sìh ye#h' k·r wjidkfê fmdÿfõ ie,%jfydrý jir yeglg fmr ÿoyi ,eô ·¨ jljdŒfõ iudc kdhlhý fÞYmd,khg tlu ªfê $¾sh yd iudc fm,eýsh muK" wr·Œ lrf.kh' hyñý ·o¨ sô fuu llvdhug fÞYmd,kh yryd Wmhd .e¡fï Wjukdj" fkdsìm' iuyrúg fÞYmd,kh i|yd úfï§ TÓýf/ fldÜgdYh ªfê hyñý fÞfmd, sÑK fÞYhýh'

tmuK" fkdj 1947 § t"ir cdsl m"Ih ¾]jk úgr wkurej uesjrKh yd wÓreÿ .Kkdj" hk urer fÞYmd,khg úug moku" ªfê mÓ¨j, mejs Okh yd ! ÿidu iudcfê wrmr lrf.k sô $¾shë'

wjidkfê§ fï ´h¨ fokd ÿfh»ckh lf<A furg ÿoyi iu. wesª kj Ofýjrhë' tl mer;#ý md,kh w;g .ýkg ;rï oeŒu wjfn»Oh sÑfl TÓý iujh' wfk" merf;ý fÞh reäl¨ fkdª ck;dj fuu kdhlrjh ú´ý fmýŒï lrk udj; §.e¡ug ²odkïj ´áhy'

·¸ý o i|yý l< mßÈ fu¾ le fmfkK ,"IKh ªfê th rgg iudchg lrk f½jdj" f,´ý TÓý ie,$uë' ;·ýg Wjukd jHdmdr fufyhjýkg fy» Okh Wmhd .ýkg fÞYmd,kh fuj,u" lr .ýkg tod kdhlrjh Wr±l fkdªy' oYl #¾mh" .; jk urer fuu ßi fndfy»úg ;uý iu Okh mjd fkdme#,j" ÿ¾f,»Ýj rfÜ hym; fjŒfjý jeh l<y'

ÿoyi bÈßfê uyck;djf/ wfŸ"Idj ªfê ÿjy¨ rg" ì¾jŒ oe$uë' ;·ýg ;u orejýg hymr wkd.;h" f.dvk.d .e¡uë'

wjidkfê wÓreÿ yeglg m± wdm± yeÍ n,k úg fÞYmd,kh yd fÞYmd,k{hd .ek j¾;udk iudcfê wes woyi fln÷o@ levm; bÈßhg meñK Tfí Þ.¸l woyi" kerkï u;h Tnu k lrýk' Tng Tnf/ yojsý ,efnk §ur iu] odhl tl" úh ye#o@ Tfí kdhlhý .ek iug" Tng oefýo@ Tng jvd ¾;ýkgr wkd.;h .ek ´;d rg fufyhjk oe"u" werfrr fÞYmd,kfê ÿr; ljr Þ.,hýgo@ fï uf/ kdhlhd hë ¾K wdvïnrfhý #hýkg Tng ye#hdj werfr $fhý $ fofk" .eko@

§ur .ek idlÉcd lrýkg wo iudchg újD; Wjukdj" sìh ðuh' tod ;·ýf/ ye#hdj o"I;d yd ñ, ·o¨ fÞYmd,kh fjŒfjý leml< Þ.,hý fjŒjg wo fÞYmd,khg meñfKk nÃ;rh" Wridy lrýfý th jDrsh" lr .e¡ugh' wjidkfê§ tëý rgg wrmrj wes wj½:dj %u"o@

tod dfÞh jYfhý iudc kdhlrjh .rfr·,doE¡ýh' fj¨ úodfý jreýh' wjidk Nd.fh§ ueïn¾ hk kñý wduýwKh ,eô .ïiNd ÿfh»ð;hýh' TÓý #´ úfgl ´g ðulï j.$ï yd wdodhï ud¾. mg,jd .rfr ke;' .ï·,doE¡hd jYfhý .fï ÿ1 ÿŸmuýf/ fy» ¾g ,eìh ðu whf/ Wjukdjý fjŒfjý fm¡ ´áfê ;ru" iermreYj k·r th yryd wdlAfjý hu" Wmhd .e¡fï woy´ý fkdfõ' fj¨ úodfý #´ úfgl .fï we," fõ¸ fy» jej §ilr jk úg t¾ fldýwduj ;·ýf/ w;g f.k hu" yïn lr .ýkg Wridy lf<A ke;' .ïiNd ÿfh»ð;hd ;·ýf/ fÞYfê udj;" six½lrKh jk úg .ï·ý mjd odhl lr.ÿñý th hymr f,i lr .ýkg fjfy±kd úkd tëý $h" fy» w; ñg fud,jd .ýkg hrkh" oerefõ ke;'

´h¨, WA%re ªfê rgg Wjukd md,kh ÿ´ f,i il½ lr .ýkg fkdye#ùu ÿidh' ¹;dkHfhý ÿý jru tf,iu wmg wŒ.; lr .r;d úkd wmg .e,fmk hu" md,kh f,i il½ lr .ýkg fkdye# ª ÿidh'

cd;ýwjdoh jeo.r k·r ÿoyig m± rfÜ md,kh ÿ´ f,i fufyhjk n,fõ.h y÷kd .ýkg ð"siy.; jev §fj," wm y÷kd .rfr ke;' j¾;udkfê .fï dfÞh fÞYmd,kfê ´g cdsl kdhlrjh o"jd werfr fÞYmd,kh jDrth" f,i lrk llvdhu#' tod fjkr re#hdjl ÿr;fjñý fy» bvlvï jeÿ fÞfmd, wesj iudc f½jdj" f,i fÞYmd,kh f;»rd .r ßi fjŒjg wo werfr fÞYmd,kh ;u jDrsh f,i i,ld lgðu lrk ßi#' TÓý wußý lemùu .ek n,dfmdfrdru ;eìh ye"f" ñ;jh' wkd.;h fjŒfjý b,"lhlg fufyhùu .ek n,dfmdfrdru ;eìh ye"f" t";rd uÜgulgh' fï ÿid wo fÞYmd,kh .uý lrýfý wkfŸ"¥; Èidjlg nj uyck;dj újdi lrk nj fmfý'

uyck ÿfh»ð;hý f½ md¾¸ýujg týkg Wridy lrýfý hu" lu" wes ßi fkdfõ' tod jir yeglg fmr fÞYmd,kfê§ ! i|yd bÈßmr ªfê ;uýf/ Wjukd tmd lï muK" fkdj iudcfê ðulï yd j.$ï b] lrýkgo ye# ßi#' wo ! fjŒjg fjkr ßi" w;g hdu ÿid fÞYmd,kfê ßu uuj sfí'

fuëý #´f½r woy½ lrýfý cd;ýwjdoh fjŒfjý bÈßmr úh ðrfr t";rd jrido i¾; ßi" muK"h hýk fkdfõ'

k·r wo mjsk fÞYmd,kh ÿid we;eï fÞYmd,k{hý kvru lrýkg iudchg ´ÿj we;' th wjdikdj#' wýsug t¾ j.$u Ndrf.k sfnýfý fkdfh%r wdldrfhý ·o¨ yß yïn lr .ýkd ±¨ ßih' th ydÿodhlh' iuyr uyck ÿfh»ð;hý jgd ´áýfý uyck;dj fkdfõ' jerÈ ud¾.fhý fy» iudch fkdbjik 'uj¸ý yß yïn lr .r ßih' uyck ÿfh»ð;hýg ´h Wjukdjý ird .ýkg ;rï wdodhu" fkd,efnk úg fkdfh%r Wm'u yryd TÓý f.dÿre jýfý fï llvdhugh'

tl mer;#ý uesjrKh úYd, úhoï iy.; tl#' thg ·o¨ jeh lrýkg idudkH Þ.,fh%g fkdyel' wýsug Woõjg bÈßmrjýký f/ 5yKh nrm,; tl#' ;·ýg Woõ l< ¾;juý fjŒfjý s Wmldr lrýkg hdu ÿid fÞYmd,khr we;eï whymr ldrKdr tlg úË ù sfí'

fuëý fmfkýfý jDrsh" f,i fÞYmd,khg weu¨ùfï whymr mer;ë' iudch .re lrk fndfy» fÞYmd,k kdhlhý w;rg weu¨j wes fujeÿ ß½ ÿid iu½: iudchu fÞYmd,kfê ÿr; ´h¨ fokd o#ýfý fydreý f,ih' jxpdldrhý yeáhgh' hï smrs týÿjlg fy» fjkilg uyck ÿfh»ð;hý wjxlj fm¡ ´áhr iudch ! .ek iel lrk ½jNdjh"ÿid wesj sfí' th rgg ydÿ odhlh' ´h¨ fÞ tlu fl»Kh#ý uÿñý ´h¨, jerÈ f½ fidhýkg týÿj" .ýkg iudch ðñ¨ ªfê fÞYmd,kfê ´ÿª fkd.e,u ÿidh'

uyrud fÞYmd,kh"" iudcfê kdhlhý f,i nenf,k fÞYmd,kh" wo rgg Wjukdh' ;·ýf/ orejýf/ wkd.;h iï¾Kfhý ndr foýkg ye# kdhlrjh" w wfŸ"Id l< ðuh' th l< ye"f" flf½o@ wo wmg yeg jirlg m± wyýkg ´ÿj wes kh thë'

fÞYmd,kfê ÿr; my,u uÜgfï ´g by,u ;kur orýkd f;" .uý lrýkg iudcfê iEu ;rdsrulu Þ.,fh%g idOdrK wj½:dj" sìh ðuh' tf,iu tu wj½:dj yryd iudch iek´¸odhl ;ek" lrýkg tu uyck ÿfh»ð;hýg ye#hdj sìh ðuh'

k·r mjsk mßirh u< tu Wjukdj tf½ fkdjýfýdfh»0l týÿj" .e¡fï ye#hdj mjsýfýr wm iujh' cdkrwjdoh rgg .e,fmýfýo@ fï jHj½:dj fy» md¾¸ýu 'uh f.k § werfr ljr jd´ wjd´o@ uyck ÿfh»ð;hý f,i md¾¸ýujg meñfKýfý ienE jákdlï wes Þ.,hýo@ rgg jákd Þ.,hý fï fÞYmd,khg weu¨ fkdjýfý! uýo@ rg Èðpj lrd f.k hýkg kï ÑÞëur wjfndOh" wes ßi fÞYmd,khg weu¨ lr .ýfý flf½o@ tfuýu wo mjsk whymr 5yKfhý fÞYmd,kh ·ojd .; ye"f" flf½o@ hk ldrKd wm wmf.ýu k l< ðuj sfí'

ÿoyi ,eî .;ª wÓreÿ yegl ld,h iïnýOfhý wdm± yeÍ levm; bÈßhg meñK n,kúg wmg wm .ek oefkýfý ljr yeÕSu"o@ ¹;dkH ú´ý ,ndÿý i¾jck pýo n,h fy» jHj½:d rd·fõ l< hï hï fjk½lï fï ð.hg .e,fmýfýo@ fï ´h¨, .ek .eæßý ´;d n,d týÿj" .ýkg oeý ld,h Wodù sfí'