» m±0h isj, tre ¸ #hjýk 

 

n,h /l.ýk ;kur mdúÉÑ
fkdl< w.uesjrfh"

^30 W¸ 2006&



 
Wmý àkh - 1919'12'04

ìß| - ´ßus fIë,d " uý fofofk#'

fÞYmd,k m"Ih - ck;d od¨

wOHdmkh - ,dfy»¾ új úoHd,fê Wmdêh yd kjȨ¸fhý wdjd¾h Wmdêh

1942 - býÈh ÿoy½ igýldñfh% f,i ´r.; ùu

1956-64 - kjȨ¸ kd.ßl lñ] idudðl

1967-1976 - býàhdfõ úúO wud;H ör fynùu

1976-80 - fi»úhÜ fÞYfê bý§h ;dkdms

1980 - bý§h fldý5ifhý bjrj ck;d od¨ m"Ih ¾]ùu

1989 - 1992 -1996 - ck;d od¨ m"Ifhý f,»" iNdjg mrùu

1989 - 90" 1996-97 - foj;dj" úfÞY weus örhg mrùu

1997 - w¨ 21-1998 ud¾u 19 bý§h w.uesörhg mrùu

1998 - kej; md¾¸ýujg mrùu

1999 - )hdldÍ fÞYmd,kfhý wErùu

oil yhlg muK l¸ý býÈhdfõ ÿoy½ igkg odhl ù wd´hdfõ wdvïnrnh rg" ì¾lr oeý ÿù iek´¨f¨ ´ák trg kdhlhý #¾mfokd w;ßý býø %ud¾ 2Êrd¨ jvdr jvd fÊgfh% nj wújdÈ;ë' 2Êrd¨f. ;dr;d kdrdhý iy wïud Õmd ÿoy½ igkg odhl fjk wj½:dfj TÃf. jhi hý;ï wÓreÿ tfld,y"' ! fjkúg ;reK 2Êrd¨ ;uýf. mÓf¨ wh UjrÓk fc¨ï k.rfê wi¨jd orejý tlu lrf.k ÿoy½ igkg jev §fj," Èhr lrñŒë ¾áfh' 2Êrd¨ ÿoyi fjŒfjý ;reK ixúOdkh" yeÿjd' fï nj fmdÍ´fhŒr oekf.k ¾áhd' wýsfïÈ 1947 È ÿoy½ wr.,fê fldg½ ldrfh" yeáhg wêrdcHjd§ý 2Êrd¨ j ´rNdrhg .r;d'

ÿoyi fjŒfjý¾xidjdÈ u;h" f.k 0¾ý Ndr;h ÿoyi ,nk wj½:dj ;jr l÷¨ l;djl wdrïNh" ÓKd' rgl ÿoyi fjŒfjý tlg fm¡ ´á kdhlhý rgj¨ fol" yeáhg býÈhdj" m#½;dkh jYfhý fnfok wj½:dfj 2Êrd¨ mÓf¨ wh kef.fk¾r merf; m#½;dkhg wësfjk udfj b|, býÈhdfj kjȨ¸hg mÈxÑhg wdjd' rgj¨ fol fjý fjk fj,dfj iEfyk ßi" .e]ï ÿid \ú; cd lr, sÑKd' iuyre ;uýf. wdorh l< .y fld< f/ fodr wr yer, W¾ÿ cdsl NdIdj l;d lrk m#½;dkhg 0hd' ;jr iuyre kE ñurýf.ý fjýÓfl fndfydu lK.d]fjý'

2Êrd¨ m½fi ldf,l úfÞY weus njg mr ÓKdu býÿ m#½;dk in|;d fjŒfjý jeä r fjfy±fý fï fn§u ;Èý ¾fr ldjeÈ, sÑK ÿid fjýk wes' rgj¨ fof" ùid ¡s ¸¾¨ lr," ¾ýÿ - ·½¸ï foßi iurý fkdjk wi¨jdý yeáhg ¾;k w¨r ix½lDsh" wes lrýk 2Êrd¨ ·¨ ÓKd' ! ú;r" fkfjë ldf,lg m½fi rfÜ w.uesörh ,eÑKdu thd fl¸ýu ! fjkfldg m#½;dk w.uesj ´ás kjd½ fI͆ iu. fl¸ý l;d lr, ±yorjh ;jr jeä lr .r;' wogr fï rgj¨ fol w;fr urdf.k uefrk ;ry ury ueÞfo wdornh ¾;jr lu" sfhýfk fï moku ÿid' oeý úfõlfhý býk ¾g w.ues 2Êrd¨ býÿ m#½;dý ñw ix.ufê iNdms yeáhg ;jur fjfyfiýfk fï rgj¨ fol w;r ;uýf. nd, ldf, sÑKd jf/ f,ý.u ne§u" wes lrýk nj kï ielh" keye'

oejeý; býÈhdjg ljo yß kdhlrjh fok Wreuh býø %ud¾ 2Êrd¨ f. f"ýorfê ¸heú,d sfhýk wes' kerkï bý§h fldý5ihr" Ndrth ck;d m"Ihr w;r n,hg týk nÃ;rh" kes wj½:dfj wdik #¾mh" Èkd.r ck;d od¨ m"Ifê kdhlhd yeáhg 2Êrd¨g rg ndr .ýk ´ÞO fjýfk keye'

2Êrd¨ fÞYmd,k .uk mgý .rf; kjȨ¸ k.r iNdfjý' rg fjŒfjý igý lr, ÿoyi Èkd .ýk l< lemùu ÿid 2Êrd¨ yeu wj½:djlu rgr" rfÜ wkd.;hr .ek fndfydu ÿr È. n,,d f½jh l<d' fï ÿidu uyck;dj 2Êrd¨ md¾¸ýujg hjýk #´u fudfyd;l me#¨fý keye'

bý§h md¾¸ýujg mrÓk yeu wj½:djlu 2Êrd¨ g weus lu" ,eÑKd' iýÿfõok" md¾¸ýu lgðu" ÿjdi yd ie,±ï" úfÞY ! w;ßý Odkë' fï yeu wj½:djlu 2Êrd¨ jev lf<a rfÜ hym; fjŒfjý' ldf.jr nyg ke·fK keye' fï w§k .shr" idW smrsr ÿid býÈhdfj yeu fÞYmd,k m"Ih"u TÃg .re l<d' m½fi ldf,l nh kesj wdlA n,h §, thdj w.ues lrýk Ókr yeu fofk"u leus Ófl m"Ifê n,h wA Ókr yeu u;h"u ork jeä fofk% iu. tlu fj,d jev lrñý rg Èðo lrýk thdg ¨jý #hk újdifhý' ! jf/uë ;uýf. n,h yod .ýk w.ues ;kur mdúÉú lrýk ;rï 2Êrd¨ m] týÿ .ýfk kes njg yeu fofk"u újdi l<d'

býÈhdfj ÿoy½ igfk b|, u bý§h fldý5½ m"Ifê kdhl kdëldjý t"l fÞYmd,kh l< býø %ud¾ m"Ifhý w½fj,d ck;d od¨ý ;uýf.u m"Ih" yod.ýk ;rï oeä trKh" .rf;r fï ldf.jr nyg fkdkeó ¾i fl¸ý shdf.k jev l< ÿid #h,ë fndfy» fofk%f. woyi'

býÈrd .dýê w.uesÿ ld,fê býø %ud¾ oerefj fndfydu n,jr weus ;kur"' iýÿfõok weus yeáhg fufyu f½jh lrÞÈ ixfÊ .dýê uyr;hd weus 2Êrd¨ g l;d lr, fldý5½ w.uesÿ býÈrdg jd´ fjk ldrKh" udOHfhý pdrh lrýk n,mEï l<d' fldý5ihg iïnýOh" kes w.uesÿhf. ;d f. b¨Íu b] fkdl< ÿidfo» flá ld,hlg m½fi weus udrej#ý 2Êrd¨ g iýÿfõok weus ;kur w¾ñ ÓKd #h,ë l;dj" mesrefl' k·r wo fjkure fï .ek 2Êrd¨ l;d lr, keye'

wÓreÿ mylg l¸ý ´ÿÓkh ÿid leìkÜ tflý bjr fj,d m½fi fi»úhÜ ;dkdms jrhd f,i ld,h" rgg f½jh l< 2Êrd¨ 1980 È fldý5ifhý¾Kfhýu wëý fj,d ;uýf.u o¾Ykhlg wŒj ck;d od¨ m"I f.dv ke2jd' jug keære woy½ wes" ½jfÞûlrjh .ek ´;k ! jf/u ¥IK" jxpd" w'ñl;d j,g úreÞO n,fõ.h" f,i f.dv ke2Œ m"Ihg rfÜ uýjeÿ ;ek Èkd .ýk jeä ld,h" 0fê keye'

fufyu ´Þêh" fj,d ck;d od¨ m"Ih yodf.k bÈßhg wdfj kerkï iuyrúg 2Êrd¨g býÈhdfj w.ueslu fkd,efnýkgu fyd|gu bv sÑKd' býÈhdfj hymr mrr#ý Ójr ´ÞOÓk hï kr" wfk" mer;g yeß, 2Êrd¨g jd´h" ´ÞO Ók fï fudfyd; .ek wo f.!rj #Íu jeo.r' uýo 2Êrd¨f. iDW nj ÿid fkfjë kï fufyu bsydih" #´f½r fkd¸hefjk nj wu;l lrýk ±ÿ± kes ÿid'

1996 n,hg mrÓk" fÞõ .Óvdf. kdhlrjfhý yeÿk t"ir fmr·Œ wdlAfõ fldg½ ldrfh% yeáhg úfÞY weus örfê lgðu lrñý býk jljdŒfj býÈhdfj fodf,d½jeÿ w.ues fjýk 2Êrd¨f. brKu igyý Ófl wre úÈhlg' È0ý È.gu w½:djr wdlA n,hg weúr ÿ;r ÿ;r uesjrK sfhk jljdŒjlg mrfj,d sÑk rgg fÞõ .õvd wdlaAj n,hg mrÓfl fldý5½ m"Ifêr iydh wesj' wÓreÞo"jr hýk l¸ý u;fíOh" wes lr.r fldý5ih wdlAfjý wErfjý; trKh l<d' fï fj,fj ÿhu rdcH kdhlhý úÈhg býÈhý fÞYmd,k{hý ye´rek wýou f,»fl cd;ýwjdoh sfhk fldë rggr mdvu"' wdfhr uesjrKh" mjrjýfk kesj 2Êrd¨ ck;d od¨ m"Ihg w.ueslu foýkr" tfyukï ;jÿrgr wdlAfj býkr fldý5ih leuer; m< l<d' fï ½j¾Kuh trKh ;jr ȧfiýk mgý .rf; 2Êrd¨ yßhg Ndrldr wdlAj ldgjr jd´ kes úÈhg mjrjf.k .uk mgý .r; fj,dfjë'

wfh». rei" bÈßhg wdjd' Wrwd fÞYfê dý;h wdlAj ú±rjk fhdckd wdjd' fï w;r jdfr r\õ .dýê >d;kh .ek fidhk fldñifï ldrKd iïnýOfhý ã' tï' f"' m"Ih j.#u ndr.; ðunj o"ý fldý5½ m"Ih fp»okd #ßu ÿid 2Êrd¨f. wdlAj ì| je]Kd'

n,fh ¾á flá ld,h weu,; býÈhdfj ÿŸmrlu kes lrýk" id"Ir;djh" yd fr». ÿjdrKh .ek uyr Wkýÿfjý f.k 0h wr.,h wogr le fmfkkjd' rfÜ ·¨ ]j ,eÑK fj,dfjr ;uý .ek ¾;ýfk kesj" fm!Þ.¸l Wjukd mer;lg lr, jev#Ífuý 2Êrd¨ fmýŒï l< ÿ¾f,»Ý rdcH;dýylrjhg .re fkdlrk flfk" wo keye' fufyu mßk; nj"" úkh" wes fjýk ÿoy½ igfý fldg½ lrefj"Ó ld,fê mgý ,eô wroe$ï Y"sh" fjýk wes' n,h fidhdf.k" Uú;fê tlu wr·K n,h lrf.k býk fndfy» fÞYmd,k{hý w;r 2Êrd¨ jeÿ pß; wÞúthë'