» m±0h isj, tre ¸ #hjýk 

 

 

u¾#h ye¥ hlv ñÿid

^20 ueë 2007&
 
 
Wmý jir - 1881

ƒ¸l wOHdmkh - if,dÿld fÞYfê fiï´ úÿy,

1896 - ðO y·od Ãp mdi,g weu,r ùu

1902 - ½;ýô¨ y·od mdif,ý ¨ský ;kur

1905 - fïc¾ ;kurg mrùu

1911 - b;d¸ y·odjýg úreÞO igÿý ch5yKh

1913 - fid°hd ¾ wdr"Il Odk ÿfh»ð;

1920 - u¾#h jYfhý rg" ì¾#Íu

1923 - újdyh ,t*d y¡ï

1923 - ckdêms jYfhý cýofhý mrùu

1927-31-35 - uesjrK j,§ o ckdêms örhg mrùu

1937 - ;u fÞm, rchg Ndr§u
1938'11'21 - wNdjh


·½;d*d flud¨ wegg¾" u¾# rg je´hý fÞjrjfhý ok" w¨r fÞYh" ì¾l< fr».dó kdhlfh"' f,»fl rfÜ yeáhg ne¨jdu fndfydu iek´¨f¨ wji" ýu jd ;,hg ÿoy½ l< ´ßur Þ.,fh"' \ú;h mgý .r; ldf, b|,u oe"fl ðO y·odj' bf.k .rf; y·od m±ìul' mßk; Þ.,fh" njg mr Ófl igý ìfï wroe$ï t"l' yeneë tuud ÿ;r ´¾mr l< ixl¨m fol" sÑKd' tl" #´u ½ffjÍ Ndjh fldýfÞ´h#ý f;drj rgg jeo.r #hk tl' wfkl rfÜ iduh yd f,»l iduh #hk ixl¨mh'

jruý u¾#h 7´fê kef.k¾r merf;ý fjýÓfl ½jdëkrjh m;d f.k 0h flá ðouh mßirhg m±jë' ÿoyi ,eô u¾#fê m<± ckdëms yeáhg mrÓK wegg¾" bý m½fi uyck leuerf;ý tlÈ.g wÓreÿ fod<y" rg md,kh l<d' wýsfïÈ wkkH;djh" wes f,»l jdý bÈßfê iDWj fm¡ ¾áýk ¨jý fÞYh" ì¾ l< ·½;d*d flud¨ wegg¾" fÞYmd,kfhý bjr fj,d ir, fndfydu iek´¸odhl \ú;hlg ud ÓKd' fu;ekÈr jeo.r fjýfk ðO ìfï ¾áhr fÞYmd,kfê ch flfy§ kexÓjr ñurý úkd iurý ¾. wegg¾" Ãfol,dj ÿixif¨ \jr fjýk .r; týÿjë'

j¾;udkfê 7%S´hg whr TÜfgdudý #hk k.rfê ú² l," ´ú¨ ÿ,Odßfh% yd m±j oej fj<odfuý fmdfydir Ók jHdmdßlfh% f/ ;% yeáhg cýu ,dNh ,eÑjr wÓreÿ yfr§ %vd ·½;d*d g uõ fifkyi w¾ñ ÓKd' ;dr;d ·½;d*d #hk ku sífn fidnd oyfï frÍu #hk wref;ý' flud¨ #hk tlu fjýk n,mEfõ mdif¨ mßirh' ! kfï w¾:h mß¾Krjh #hk woyi' jdi.u wdfõ mrïmrdfjý' fuýk fï ÿidu fidndoyfï mß¾Krjfhý ß Þ.,fh" yeáhg wegg¾" .uk mgý .r;d'

ƒ¸l wOHdmkfhý m½fi wegg¾" b½;ýô¨ y·od mdif,ý by, wOHdmkh" .r;d' ðo y·od welvñfê wOHdmkh ,eÑj wegg¾" fïc¾ ;kurlg mrÓKd' b½;ýѨ k.rfê y·od f½kdxlfê udlv¸l ;kurl lgðu lrñý ¾á wegg¾" b;d¸ f½kdxl iu. ðO jeÈ,d ch wrmr lr .r;d' ±lg fn»¨lý ðoOhgr iïnýO fj,d wroe$ï .r; wegg¾" jvdr by, ;,hg 0fê m<· f,»l ðÞOh fj,dfõ ¹;dkH y·od b½;ýѨ k.rh b,"l lrf.k wd'uK mgý .e¡u t"l' fï .e]fï § f½kdxl iu. bÈßhg 0h wegg¾" fin¨ý Èßur lf<A ÿu úëhg' j;dj" Tà #õfj zz uu ŒU,dg iurýg myr foýkeë fkd#hñ' Ïñh fjŒfjý ñh hýkeë #hñ' túg wfŸ y·od weúr wfŸ ìï fmr,d wr mr lr .Œ we;'ZZ #ýh' fï wêGdkh ÿid fin¨ý ;uýf/ fÞY wdr"Id lr .ýkg fm<ãfý ÿ;esý' fï .e]u ÿid fo,"I mk½ oyilg jeä \ú; udKh" u¾#hg w¾ñ ÓK k·r rg fjŒfjý ª wudkh by,gu kex.d'

fi»úhÜ y·od" c¾uÿh" ¹;dkH iu. wd§ jYfhý wÓreÿ y;" tl È.g ðO ìfï f¨" l÷¨ yd oyäh t"l igý l< wegg¾" hjfrý hjr bÈßhg 0¾ý 1918 jk úg ðO y·odfõ Odÿhd yeáhg j.$ï Ndr.r;d' fï fudfydfr fï m,dfr sÑfK ðO WŒ±u ÿud fj,d k·r wjidkh" kes n,dfmdfrdru f.dv ke2K mßirh"' fï m±ìu iu. wkd.;h f.dv k.d .ýk yeu flfk%gu Wjukd fj,d sÑKd' k·r wýsfï§ kdhlrjh .ýk ´ÞO Ófl wegg¾" g' wërdcHfhý fjýfj,d ÿoy½ rg" ì¾lrk wr.,hg wrsjdru oeïud' 1920 wfh¨ ú´ jeÿod uyd iïfï,kh" le|jd wr·K meyeȸ l<d' 7´fhý fjýÓk fldgi" yeáhg ì¾ÓK w¨r fÞYh u¾#h md,kh lrýk w¨r o¾Ykh" wegg¾" ÿ¾udKh l<d'

ckdëms yeáhg jev ndr.r wegg¾" cds" wd.ï" %< fíO mer;#ý sínd' uŒIHfh% uÿýk o"I;djh wes' TÃf. ÿ.ukh Ófl !lë' ! ú;r" fkfjë#hk iudcfê fíO yd fn§ï mÓf¨ Wjukdjg ud ÓKDg kh" keye yeneë rgg joh" fjýk foýk neye #hk týÿfõ wegg¾" ¾áhd' y·odfjý wd flfk" yeáhg Tà jev lf<A ¡shg' úkh ;Èý sÑKd' rg f.dv k.ýk iEfyk ;rug fjk½lï l<d'

wegg¾" fÞYmd,k jYfhý ±¨;dý n,h wdlAfjý bjr l<d' ldý;djýgr" ßñýgr iu ;ek ÿýkd' b½,dï wd.fï yeáhg sÑK fjk½lï kes l<d' ¾½ wdjrK ¾½ je±ï iïnýOfhý sÑK ÿhuhý ÿre l<d' mÓf¨ jdi.u kug tlu #Íu %< f.dr .ek we.fjk fldg½ yeýfjk kug weu¨ #Íu jeÿ fÞ ;ykï lrk ¡s ixfY»Okh l<d' fï ÿid iudcfê vdjg mr fj,d ¾á ck fldg½ ke1 ¾áhd' ! whf/ Y"sh rg f.dvk.ýk n,fõ.h" nj fmŒKd' w¨r jHj½:dj" yo,d ¡sh yd wëlrKh Y"sur l< wegg¾" wOHdmkfê six½lrKhgr úŸ,ùh woy½ weu,r lrýk iur ÓKd'

rgg .e,fmk w¨r u¾# w"Ir 'uh"ýjd foýk ;rug tä;r nj fmýj wegg¾" wOHdmk six½lrK u§ý mdi¨ wOHdmkh yd új úoHd, wOHdmkhg w¨r woy½ yd ixl¨m w÷ýjd ÿýkd' fï ÿid fuf;" ld,h"odhg yd .;dŒ .slrjhg fld] fj,d ¾á uyck;dj ÿoyf½ ¾;ýk m;ýk mgý .r;d' wd¾Òlh merf;Œr TÃg sÑflr woy½' mern f.dúfmd< 'uh wffO¾hhg mr lr kj j.d 'u y÷õkd ÿýkd' jdyk mÞOsh" wes l<d' fï ´h¨, w¨sý ´ÞOfjk fldg rfÜ wes Ófl w·uu ì§u"' fï nj iudchg oeŒKd' iudch §.rfr fï fjk½ÿid ;·ýf/ \ú;h mgý .rfr oeý #h,ë' fuýk fï ÿidu mrK reÿ foú jreý fjŒjg ;·ýg yenE kdhlrjh" ÿý wegg¾" foúfh% yeáhg I,l,d .re lrk ;rrjhg iudch fjk½ ÓKD #õfjdr yßhgu yß'

fï fjk½ lï rfÜ wes lf<A ;ÿ leuer;gu fkfjë' kdhlfh% yeáhg Tà rfÜ w½i" ·¨," kEr weúÞod' wA mdA oe"ld' ! o#k úg úiªï ÿýkd' fï w;rjdrfê wi¨ je´ rgj¨ yd iu. fyd|¾; murjýk hymr úfÞY smrsh" wŒ.ukh l<d'

rg" ȵ kdhlfh% yeáhg wegg¾" f. wr·K njg mr Ófl uyck;djg fyd| wkd.;h" Wod lrýk' ! fjŒfjý Tà mye# yeu hjr"u .r;d' fï ÿid ÿoy½ ÿjy¨ rg" yeáhg u¾#h nenf,ýk mgý .r;d' wegg¾" f. kdhlrjh uyck;djf/ wdvïnrhg fu ÓKd' ;·ýu yo jHj½:dj wŒj wÓreÿ y;rlg j;dj" yesjrK shýk ckdëms wegg¾" lgðu l<d' g gu uý j;dj" uyck;dj fkdieÍ ;uŒf/ wÝ; kdhlhd tl ¾sý wŒu; #Íu u¾# bsydifê rý w%ßý ¸heÓK ´Þëh"'

kdhlfh% yeáhg fmýj ffO¾hh ú;r" fkfjë fiýmsfh% yeáhg f½kdj fufyh fiýmsfh% yeáhgr wiudk fm!¾Yh" fmýŒï l<r wegg¾" .; lf<A ir, \ú;h"' ;·ý wdo¾Yjr úh huë #hk ´sú¨, TÃf/ ¾frý ld jeÈ,d sfhýk wes' n,h fjŒfjý ´kEu týÿj" .ýk fm<fUk fÞYmd,lhý \jr jk f,»lhl ·½;d*d flud¨ wegg¾" týÿ .rfr fmd<fõ mh .y,d' fï ÿid ÿhu fj,dfjÈ ;·ýf/ j.$u wjiý nj oek .r;du ´h¨, lýf;»refõ sh,d f.or 0hd' ;·ýf. orejýg jf/u rfÜ orejýgr fydý bf.k f.k wdvïnrfhý \jr fjýk m±ìu ye¥ wegg¾" fÞYmd,kfhý wëý ÓKd ú;r" fkfjë ;·ýf. f.dúfmd< weu¨ fÞmd< ´h¨,u k.r iNdjg mejrejd' ´h¨ fÞu wryer ÿ½ldý±fõ býk wegg¾" ·K .efyýk rg rgj, kdhlfhd wdjd' !w h iu. wroe$ï fnod .r;d' #hjýk o"I Tà iuj úYd, ½;ld,h" sÑKd' ojf½ jeä ld,h" fu;ek .; l< wegg¾" ke]ug" .eñ ix1;hgr oe"ªfê wre ,eÈhdj"'

fÞmd< w;yer,d wÓreÞo" 0fê kE 1938 § w"udfõ wdndOh#ý wegg¾" wNdjhg mr ÓKd' uyck;dj Tà fjŒfjý l÷¨ ie¨jd' f,»l cdj wdo¾Yjr kdhlfh%f/ ÿ"uhEu .ek ixfõ.h m< l<d' ld,hdf/ wejEfuý wo u¾#h wdfhr újdodrul mer;lg 0¾ý' ´h¨ fíO kes úŸ,jh" lrñý ÿoy½ rg" yoýkg b½,dï ix½lDshr wÝnjýkg iur Ó wegg¾" fjŒjg m±j meñn md,lhý wŒ.ukh l< cd;ýwjd§ 2Kdx. k.ek wdfhr jruý u¾# iudch jdo lrñý býkjd' y·odj weu¨ iudcfê jeä fldgi" wor býfk
·½;d*d flud¨ wegg¾" f. merf;'