jï w; Ãre ú¸hï fcm¾iý #õfjdr fkdoýk fndfydu fofk" wes' !r fï kug "¸ýgý #hk jdi.u tlu lf<dr fkdoýk flfk" keye' wfußldfj y;¸½ fojeÿ ckdêms örhg mrfjýk "¸ýgý wdfj my± .uk" fkfjë' fndfydu fofk" #hýfk wfußldj m±ìu .ek fydhýfk kesj o"Ihýg ;ek ÿýk ÿid "¸ýgý ÈŒj #h,' !r wer;u #õfjdr bf.k .ýk ldf, "¸ýgýg ,eÑK jr“ido fÞYmd,khg weu¨fjk fudfydf; ,eÑfK kes ;rï' f,»fl fld;ekr fÞYmd,kfhý b½iryg tk tl my± ldßh" fkfjë'

"¸ýgý Wmýfk ÿŸmr “dý;hl' wdlýid½ “dý;h wfußldfj jeä ie,#¨,lg ,"Ófl keye' .fï ku fy»Ÿ' .fï ku n,dfmdfrdru jeä l<d jdikdj f.k ÿýkd #h,ë wo fndfy» fokd #hýfk' fy»Ÿ m,df; sÑfK ÿŸmr lu ú;r" fkfjë' l¨ ±ÿ .e]ur oefkýk sÑKd' bf.k .ýk o"I "¸ýgýg È0ý È.gu ûIHrj ,eÑKd' fc»¾Ê gÓý iriúfhý Wmdêh wrf.k m½fi T"½mâ ú’j úoHd,fhÈr ÃÕ" iurlï oe"Ójd' bý m½fi 1973 § fê¨ #hk ¡s úoHd,fhý ¡s Wmdêhra .r;d' fï ldf,È ;uë thdf. Nú;fê wu;lu fkdjk Wmdêh ,eÑfK' ! #hýfk fï ¡s úÿyf¨ tl mýsfê bf.k .r; ¾,ß thdf. Nú;hg tlu ÓKd' fï foýku o"Ifh»' yeneë tlg sh, ne¨fjdr wŒýf. ¾r Èkd.ýk "¸ýgýg jeä Y"sh" sÑfl ¾,ßg nj “´ÞO ldrKh"'

újdyfhý m½fi foýkd wdfhr wdlýid½ “dý;hg wdjd' "¸ýgý .fï r/ì llvdhugr ne|qKd' fu;ekÈ ;uë fmdÿ woy½ ¾;g wdfj' sfhk “’k úi|f.k ke0áýk fï ñÿ½±ýg WoÓ lrýku Wjukd nj thd ;Èý ¾;g .r;d' m<·fjÿ –hjr “ý;fê ¡sms örhg mrùu' wfußldfj fndfydu jeo.r ;kure j,g ±ÿ½iý f;»rýfk uyck cýofhý' jeäÿr bf.k.r "¸ýgý ;reKhd ;uýg fyd|" lrdú #h, ñÿ½± ú’jdi l<d'

fmd; m; #hj, f,»fl fjk½fjk yeá wªkf.k ¾á ÿid fldë;rï jdudxûl woy½ ·¸ý sÑKr "¸ýgý jevlrýk mgý .rf; ¸nr¨ jdÈfh" úêhg' wÓreÿ folë .; Ófl "¸ýgý –hjfrý –hjr bÈßhg 0hd' “dý;fê wdlAldr ;kurg ;rÕ l<d' ÿŸmr mÓ,l bmÈ,d ;dr; kesÓKdg m½fi ±¨ –hdf. ie,%ï hgf; ¾áh ÿidu ;o wdru Y"sh#ý bf.k .r "¸ýgýg fï ;kurg ;r. lrk fudfydf;r ±¨–hd hgf; f.ÓK l]l Nú;h yeu s½fiu ueù fmfkýk wes' wjidkfhÈ fmdÿ ck;dj ;uýf. wdlAldrhd yeáhg f;»r .rf; "¸ýgýj'

n,h w;g wdj fudfydf; wdlAldrhd yeáhg "¸ýgý m,df; Èðojg ;o trK rei" .r;d' u;fíohg ,"Ófl mdrj¨ yoýk w¨r nÞo" weslrk mk; iïu; ùur t"l' ¸nr¨ woy½ wes "¸ýgý m,df; ud¾. wn, ÿn, fj,d sfhk wýou oe"l ÿid uyck;djf.ý hu" wrf.k b"ukg mdrj¨ yoýk ¾;df.k fï nÞo mefkõ k·r fojeÿ j;dfj cýfo b¨,k fudfydf; ! trKh yryg ¾áhd' "¸ýgý mrdo ÓKd'

;uý l< fyd| fÞ ñÿ½±ýg frrefK kes tl .ek iuyrúg thdg ÿl" wesfjýk wes' wdfhrkï fÞYmd,kh" lrýfk keye #h, ¾;g .r; "¸ýgý fouy¨f,d wdfhr —reÿ úÈhg Njr fjýk mgý .r;d' .fï w;ru.È y·fjk iuyre fl¸ýu fod½ #hýk mgý .r;d' !r wffO¾hhg mr Ófl kï keye' "¸ýgý fmdÿ ck;dj w;r .ej±Kd' cýfo b¨,ýk wdfhr n,dfmdfrdruj" fkdsÑkr y·fjk yeu flfk%f.ýu yßhg wdlA lrýk neßùu .ek uyrufh" úÈhg iudj .r;d' ! jf/u yeu flfk%u o"j— yeu woyi"u ;Èý ¾;g .r;d' !w h t"l l;d ;<d' úfõpk j,g ijý ÿýkd'

k·r yeu foh"u fjk½ Ófl býOk –rÓï y,l f½jlfh% iu. wesÓK l;dnyr t"l' oji" "¸ýgý ;uýf. jdykhg f;¨ .ýk –rÓï y,g 0hd' uu Tng cýfo ÿýfk keye f;¨ —rjk w;fr t¾ f½jlhd #õjd' mrdch fjýk thr f•u fjýk wes !r uu lf<a uyd ud¾. yoýk nÿ tlu l< tlë oeý n,ýk mdrj¨ fyd|g yeÈ,d' "¸ýgý Wr;r ÿýkd' tr ug wes jefâ fudl"o tod uf.ý wu;r nÿ tlu lrkúg ug ;ry" wesÓKd' uu oeý oýkj jefâ fyd|ë #h, ! ÿid ,nk j;dfj Tn cýfo b¨¨fjdrkï uu cýfo fokjd' ! jf/u Tn Èkkjd' f½jlhd #hd ¾áhd'

fï l;dj "¸ýgýf. ¾;g jeÿKd' wdru Y"sh wesÓKd' ñÿ½± uu l< fÞ f;reï wrf.k kï ug hýk .uk" sfhkjd TÃ l¨mkd l<d' wdfhr fÞYmd,khg týk ½Ór wÈÕGdkh" "¸ýgýg wesÓfK wýk ! fudfydf;'

1982 wÓreÞfo cýfoý "¸ýgý wdfhr ÈŒj' uyck;djg oefkk fyd| md,kh" f.k0hd' fu;ekÈ TÃg ñÿ½±ýf. woy½ wy, oekf.k ¾áh ÿid ±nidOkhr ixj¾Okh; tlg f.ÿhýk —¨jý ÓKd' idï“odël uyck Wjukdjý b]lrk .uý ;uýf. ¸nr¨ woy½ tlu lr, w¾lýid½ m,d; Èðo l<d' fï w;rjdfr "¸ýgý iïnýOfj,d ¾á äfud'á" m"Ifhr hï hï fjk½lï fjñý sÑKd'

äfud'á" m"Ifh iuyr whf. u;h fj,d sÑfK jug nr woy½ j¸ý ú;r" Èkýk neß një' m"Ih fjk½ fjýk ´k' k·r !l lrýk o"Ifh" w–g keye' t;ek sÑK u;h tfyuë' w¾lýid½ m,d; Èðo lr— ;reKhdg wj½:dj WodÓfl tfyuë' oeä u;OdÍý m"Ih ueog f/ýk w¨r wryod neÍu" lrýk trKh l<d' yeneë wfußldfjr fldý5ifhr n,h w¨,f.k ¾á Okjr n,jr whg fï ldrKdj ord .ýk neßÓKd' "¸ýgý wdfj f¾¨ mdfr jerÈ merf;ý ! wh fkd#hd #õj' woyi Ófl "¸ýgý ÿŸmr ;uýf. iudchg fkd.e,fmk nj bÕs #ßuë'

!r foh" fõ kï ±ÿ± —Þ.,hdg ,efnkjduë #hk ´ÞOdý;h t"l "¸ýgýf. ffO¾hhr tlu ÓKd' wÓreÿ y;rlg m½fi "¸ýgý äfud'á" m"Ifh ckdêms wfŸ"Ilhd njg m"Ih týÿ l<d' .¨Ÿ ðÞOh Èk, bÈßfhý ¾á ÑÕ mrdo lrýk ldgjr neßfjë #hk woy´ý wfk" yeu fofo"u m±.dój ¾á w;fr cýo jHdmdfrÈr “sjd§ý ldý;d iïnýOlï" urøjH "¸ýgýf/ wïu ;dr; .ekr fp»okd l<d' "¸ýgý #õfj wfußldj f,»fl n,jru rg lrk një' ! jf/u ! fjk úg wfußldfj ±ÿ lrmá re#hd ¾Õh" wesfj,d sÑKd' fï ;rrjhg úi÷u" fok njr "¸ýgý #õjd' wýsfï§ "¸ýgý ÈŒjd'

äfud'á" m"Ihg fïl f,d% ÈŒu" wfußldfj ! fjkfldg wdmà yeß, ne¨fjdr wGreÿ ú´y;r" weu,; wÓreÿ ú½i"u md,kh lr, sÑfK ßmí¸lý m"Ihë' !jf/u t;eÿý mgý .r; .uk "¸ýgý tl È.g wÓreÿ fod,y" md,kh l<d' rE½fj¨ ckdêmsg m½fi fldý5½ idudðlfh" fïjf/ uyckukdmh Èkd.r m<fjýs j;dj yeáhg wogr fldý5½ bsydifê ¸heú,d sfhkjd'

fmdfrdýÿ ÓKd jf/u "¸ýgý thdf. md,k ld,h u< w¨f;ý re#hd ñ¸hk ú´ fol" ì¾a l<d' wd¾Ólh ÈðŒ lrýk ¸nr¨ trK /i" .r;d' fï ÿid w¨r f.j¨ fodrj¨ yeÿKd' wÓreÿ sylg m½fi wAu uÜgug ú/#hd “sY;h my; je]Kd' whjeh ¾.h kesÓKd'fldg½ fj<| fmd< by, 0hd' "¸ýgý f. Wkýÿj ÿid rgj¨ /i" iu. ÿoy½ fj<| 0ú±ï wes lr.r;d'

wd¾Ólfê§ b"ukg týÿ .r;d jf/u wdr"Il wxY j,Èr "¸ýgý fl¸ý jev l<d' fï ÿidu f,»lh folg fnÈ,ë sÑfK' "¸ýgý ;jÿrgr lf<a wfußldj f,»l n,j;d nj ikd: lrk wýoug týÿ .e¡uë ' iuyre fï týÿ úfõpkh l<d' tr ! wj½:d j,È ief,ýfk kesj fl¸ý býk TÃg ye#ÓKd' fi»ud¸hdjg yëáhg wfußlý y·odj heõjd' foj;dj"u "¸ýgý ðf.»½,dúhdjg y·odj heõfj ckjd¾0l .e]ï wesùï j,"jk nj #hñý' fldidfjd" fi»ud¸hd"fnd½ÿhd"±vdk" iy weŸ.ÿ½:dkfê§ wfußld y·od ye´refl cd;Hý;r ¡s lvñý njgr fp»okd t¨, ÓKd' k·r "¸ýgý f. woyi Ófl “cd;ýwjdohr " újD; wd¾Ólh; wes lrýk ;uý fï lemùu lrk një'

rfgr f,»lfhr fndfyu fjk½ lï wes lr, "¸ýgý fodf,d½ jir" jev lr, f.or 0hd' jur o%Kr w;r md,u" yo, äfud'á" m"Ihgr rggr wdf,»lh" f.kdfj "¸ýgý nj wo fndfydu wfußldŒjý –¸.ýfk tl ¾sý' k·r fï whg TÃf. m±ìu wu;lë' ÿŸmr m,d;l wudrefjý bf.k .r; ‚IHrj ÿid wOHdmkh ,n— "¸ýgý o¾Ykh" wdru Y"sh" fkdsÑKd kï wogr iuyr úg w¾lýid m,df; lÓrejr fkdoýk pß;h" fjýk bv sÑKd' fï ÿid wmg .ýk sfhk mdvu jeo.r'

! jf/uë f.or 0h "¸ýgýg jev sÑKd' thdf. kdhlrjh my±fjý mer;lg odýk lÓrejr bv ÿýfk kE' !â½ fr».h urý lrýk ½fõÉcdfjý fjfy±Kd' Èhjeähdj wfußldfj mesfrk úg trg mdi¨ ´±ýf. lEu fõ, .ek fjfy±Kd' ue"fvdk¨â" fldld fl»,d iud.ï t"l l;d lr, wkd.;hg .e,fmýk ie,±ï yeÿjd' ±kdï úm; fj,dfj rgj,g wdOdr lrýkr kej; f.dv k.ýkr" kdhlrjh .ýk #h,t"ir cdtý f;»r .rfrr "¸ýgýj' fï ÿid fÞ Ymd,kfhý –g;r TÃg kdhlrjh" ì¾ÓKd' ! ÿidu "¸ýgý ldgjr ;jur wiuiu kdhlfh"'

! ú;r" fkfjë "¸ýgýf. ìß| ¾,ß r fifkÜ ulv, idudðldj" weh b½iryg wdfj "¸ýgýf. fyjke¨, jf/ iuyr fj,djg weh ¾áfh "¸ýgýg bÈßfhý' ! .ek iudch “’k l< wj½:d snqKd' ! fj,dfj weh weÃfj uu %½´hg fj,d Whýko #h,ë' fï l;dj .ek we;eï fokd wiu] Ókr bÈßfê § wfußldŒ ckdêmsjrKhg m"Ih wef/ ku fh»ckd lrýkr bv sfhkjd'